معرفی لیستها و تاپلها در Python و عملیات اصلی روی آنها
در زبان برنامهنویسی Python، لیستها و تاپلها دو نوع از دادهساختارهای مهم هستند که به شما امکان میدهند تا گروهی از مقادیر را در یک متغیر ذخیره کنید و به آنها به صورت مستقیم دسترسی داشته باشید. در ادامه به معرفی هر یک و عملیاتهای اصلی روی آنها میپردازیم:
1. لیستها (Lists)
- تعریف لیست:
یک لیست در Python با استفاده از دستور[ ]
تعریف میشود و میتواند شامل هر نوع دادهای از جمله اعداد، رشتهها، لیستها، و تاپلها باشد.
my_list = [1, 2, 3, 'apple', 'orange', [5, 6, 7]]
- دسترسی به عناصر:
عناصر لیست با استفاده از اندیس آنها قابل دسترسی هستند. اندیس اولیه لیست در Python از صفر شروع میشود.
print(my_list[0]) # چاپ عنصر اول لیست
- تغییر عناصر:
لیستها قابلیت تغییر مقادیر دارند (mutability)، بنابراین میتوانید عناصر را تغییر دهید.
my_list[1] = 'banana'
- افزودن عنصر به لیست:
از روشهایappend()
برای اضافه کردن عنصر به انتهای لیست وinsert()
برای درج عنصر در مکان مشخص استفاده میشود.
my_list.append('grape')
my_list.insert(2, 'cherry')
- حذف عنصر از لیست:
با استفاده ازremove()
برای حذف عنصر بر اساس مقدار وpop()
برای حذف عنصر بر اساس اندیس، میتوانید عناصر را حذف کنید.
my_list.remove('apple')
item = my_list.pop(1)
- محاسبه طول لیست:
با استفاده ازlen()
میتوانید طول لیست را به دست آورید.
length = len(my_list)
2. تاپلها (Tuples)
- تعریف تاپل:
تاپلها نیز با استفاده از پرانتز()
تعریف میشوند و شبیه به لیستها هستند با این تفاوت که بعد از تعریف، تغییر نمیتوانند کنند (immutable)، یعنی عناصر آنها نمیتوانند تغییر کنند.
my_tuple = (1, 2, 'apple', 'banana')
- دسترسی به عناصر:
همانند لیستها، عناصر تاپلها نیز با استفاده از اندیس آنها قابل دسترسی هستند.
print(my_tuple[0]) # چاپ عنصر اول تاپل
- تغییر نکردن عناصر:
به دلیل تغییر نکردنی (immutable) بودن تاپلها، نمیتوانید عناصر را تغییر دهید.
my_tuple[1] = 'orange' # این خطا میدهد!
- استفاده از تاپل برای تبدیل انواع دادهای:
تاپلها میتوانند برای تبدیل انواع دادهای به یکدیگر مفید باشند.
my_data = ('John', 30, 'Male')
- آنباکسینگ تاپل:
آنباکسینگ (Unpacking) به شما امکان میدهد از یک تاپل مقدارها را جدا کنید و به متغیرهای مختلف اختصاص دهید.
name, age, gender = my_data
- استفاده از تاپل به عنوان کلید در دیکشنریها:
تاپلها میتوانند به عنوان کلید در دیکشنریها مورد استفاده قرار گیرند چرا که تاپلها immutable هستند و میتوانند به عنوان کلیدهای دیکشنریها استفاده شوند.
my_dict = {('John', 30): 'Engineer', ('Jane', 25): 'Doctor'}
بیست مثال از عملیاتهای اصلی:
- ساخت لیست خالی:
empty_list = []
- ساخت تاپل خالی:
empty_tuple = ()
- دسترسی به عناصر لیست:
fruits = ['apple', 'orange', 'banana']
print(fruits[1]) # چاپ عنصر دوم: orange
- دسترسی به عناصر تاپل:
numbers = (1, 2, 3, 4, 5)
print(numbers[3]) # چاپ عنصر چهارم: 4
- افزودن عنصر به لیست:
fruits.append('grape')
print(fruits)
- استفاده از
in
برای بررسی وجود عنصر در لیست یا تاپل:
if 'apple' in fruits:
print("میوه سیب در لیست وجود دارد.")
- تغییر عنصر در لیست:
fruits[0] = 'cherry'
print(fruits)
- آنباکسینگ تاپل:
name, age = ('John', 30)